เฝือกสบฟันคืออะไร ป้องกันฟันสึกและช่วยลดอาการนอนกัดฟันได้จริงไหม

หลายคนอาจเคยได้ยินคำว่า “เฝือกสบฟัน” จากทันตแพทย์ตอนตรวจฟัน แล้วสงสัยว่ามันคืออะไร ใส่ทำไม หรือจำเป็นแค่ไหนสำหรับคนที่มีอาการนอนกัดฟัน ความจริงแล้ว “เฝือกสบฟัน” เป็นอุปกรณ์ทางทันตกรรมขนาดเล็กที่มีบทบาทสำคัญในการช่วยป้องกันฟันสึก ลดอาการปวดกล้ามเนื้อกราม และบรรเทาความตึงเครียดของข้อต่อขากรรไกร โดยเฉพาะในคนที่มีพฤติกรรมกัดฟันตอนนอนโดยไม่รู้ตัว

เฝือกสบฟันคืออะไร ทำไมทันตแพทย์ถึงแนะนำให้ใส่

เฝือกสบฟัน (Occlusal Splint หรือ Night Guard) คืออุปกรณ์ที่ทำจากพลาสติกใสหรือวัสดุซิลิโคนทางการแพทย์ ถูกออกแบบให้แนบพอดีกับแนวฟันของแต่ละคน โดยทันตแพทย์จะพิมพ์ฟันเพื่อทำให้พอดีเฉพาะบุคคล

หน้าที่หลักของเฝือกสบฟันคือช่วยลดแรงบดเคี้ยวระหว่างฟันบนและฟันล่างที่เกิดจากการนอนกัดฟัน ซึ่งแรงนี้สามารถทำให้เคลือบฟันสึก ร้าว หรือฟันแตกได้โดยไม่รู้ตัว นอกจากนี้ยังช่วยลดแรงกดที่ข้อต่อขากรรไกร ป้องกันอาการปวดและเสียงกรอบแกรบที่เกิดจากแรงกดซ้ำๆ ในระยะยาว

ใครบ้างที่ควรใส่เฝือกสบฟัน

แม้เฝือกสบฟันจะไม่จำเป็นสำหรับทุกคน แต่มีหลายกลุ่มที่ทันตแพทย์มักแนะนำให้ใช้ โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการเหล่านี้

• มีพฤติกรรมกัดฟันหรือนอนกัดฟันโดยไม่รู้ตัว

• ฟันสึก ฟันบิ่น หรือแตกบ่อย

• ปวดกรามหรือมีเสียงดังขณะอ้าปาก

• ปวดเมื่อยใบหน้า คอ หรือศีรษาในตอนเช้า

• ผ่านการจัดฟันมาแล้วและต้องการคงตำแหน่งของฟัน

คนที่มีอาการเหล่านี้ควรรีบพบทันตแพทย์เพื่อประเมินว่าเหมาะกับการใส่เฝือกสบฟันหรือไม่ เพราะหากปล่อยไว้ อาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพช่องปากที่รุนแรงขึ้นได้

เฝือกสบฟันช่วยอะไรได้บ้าง

การใส่เฝือกสบฟันช่วยลดแรงกระแทกและแรงกดจากการกัดฟันตอนนอน ทำให้โครงสร้างฟันและขากรรไกรปลอดภัยขึ้น ประโยชน์หลักๆ ได้แก่

• ป้องกันฟันสึกหรือบิ่น: ช่วยรับแรงกัดแทนฟันโดยตรง

• ลดอาการปวดกล้ามเนื้อใบหน้า: แรงกดลดลง กล้ามเนื้อไม่ตึง

• ช่วยให้ขากรรไกรผ่อนคลาย: ลดอาการปวดหรือเสียง “คลิก” เมื่ออ้าปาก

• ช่วยให้นอนหลับดีขึ้น: เพราะไม่มีเสียงกัดฟันหรือความตึงเครียดจากกล้ามเนื้อ

แม้เฝือกสบฟันจะไม่สามารถหยุดพฤติกรรมกัดฟันได้โดยตรง แต่ช่วยลดผลกระทบจากแรงกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ประเภทของเฝือกสบฟันที่ใช้ในการรักษา

เฝือกสบฟันมีหลายแบบ ซึ่งทันตแพทย์จะเลือกให้เหมาะกับอาการและระดับของปัญหา

เฝือกสบฟันแบบนิ่ม (Soft Splint)

ทำจากวัสดุนุ่มและยืดหยุ่น เหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการกัดฟันไม่รุนแรง ใส่สบาย แต่มีอายุการใช้งานไม่ยาวนัก

เฝือกสบฟันแบบแข็ง (Hard Splint)

ทำจากวัสดุพลาสติกแข็งทนทาน เหมาะกับผู้ที่กัดฟันแรงหรือมีปัญหาขากรรไกร มักผลิตจากแบบพิมพ์ฟันเฉพาะบุคคล

เฝือกสบฟันเฉพาะบุคคล (Custom Made)

เป็นเฝือกที่ทำขึ้นโดยพิมพ์จากฟันของผู้ใช้โดยตรง ใส่กระชับ ไม่หลวม และมีประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันฟันสึกและอาการปวด

ขั้นตอนการทำเฝือกสบฟันและการดูแล

1. ตรวจและประเมินอาการ: ทันตแพทย์จะตรวจลักษณะการสบฟันและแรงบดเคี้ยว

2. พิมพ์ฟัน: เพื่อสร้างแบบจำลองสำหรับผลิตเฝือก

3. รอผลิต: ใช้เวลาประมาณ 3–7 วัน

4. ทดลองใส่และปรับให้พอดี: ทันตแพทย์จะตรวจเช็กความกระชับและการสบฟัน

5. แนะนำวิธีดูแลรักษาเฝือก:

   • ล้างน้ำสบู่อ่อนและแปรงเบาๆ หลังใช้ทุกครั้ง

   • ไม่ใช้ยาสีฟันในการแปรง เพราะอาจทำให้เป็นรอย

   • เก็บในกล่องสะอาด แห้ง และไม่โดนแสงแดด

   • หลีกเลี่ยงการแช่น้ำร้อน เพราะอาจทำให้เฝือกเสียรูป

ใส่เฝือกสบฟันใหม่ๆ มีอาการแบบนี้ถือว่าปกติไหม

ในช่วงแรกของการใส่เฝือกสบฟัน ผู้ใช้บางรายอาจรู้สึกแน่นหรือมีอาการตึงกรามเล็กน้อย ซึ่งถือเป็นเรื่องปกติ เพราะขากรรไกรและกล้ามเนื้อยังไม่ชินกับแรงดันใหม่จากเฝือก แต่ถ้ามีอาการปวดมาก หรือรู้สึกหลวมหลุดง่าย ควรกลับไปให้ทันตแพทย์ตรวจปรับให้พอดี

เฝือกสบฟันราคาเท่าไหร่ และปัจจัยที่มีผลต่อราคา

ราคาของเฝือกสบฟันแตกต่างกันตามชนิด วัสดุ และการออกแบบเฉพาะบุคคล

โดยทั่วไป

• เฝือกสบฟันแบบสำเร็จรูปมีราคาประมาณ 1,000–2,000 บาท

• เฝือกสบฟันเฉพาะบุคคลอยู่ที่ 3,000–6,000 บาท

• เฝือกชนิดพิเศษที่ใช้รักษาอาการขากรรไกรอาจมีราคาสูงกว่านี้

แม้ราคาจะสูงกว่าแบบทั่วไป แต่การทำเฝือกเฉพาะบุคคลโดยทันตแพทย์ให้ความคุ้มค่าในระยะยาว ทั้งความปลอดภัยและความพอดีในการใช้งาน

สรุป เฝือกสบฟันช่วยป้องกันฟันสึกและลดอาการปวดขากรรไกรได้จริง

เฝือกสบฟันไม่ใช่อุปกรณ์เสริมทั่วไป แต่เป็นเครื่องมือสำคัญในการช่วยรักษาสุขภาพฟันและขากรรไกรของคุณ โดยเฉพาะในผู้ที่มีพฤติกรรมกัดฟันตอนนอนหรือมีอาการปวดกราม ฟันสึก การใส่เฝือกอย่างถูกวิธีและได้รับการดูแลจากทันตแพทย์ช่วยลดความเสียหายต่อฟันในระยะยาว

หากคุณมีอาการกัดฟันหรือสงสัยว่าตัวเองอาจต้องใช้เฝือกสบฟัน ควรปรึกษาทันตแพทย์เพื่อวางแผนการรักษาอย่างเหมาะสม

Beyond Smile Dental Clinic คลินิกทันตกรรมครบวงจรในจังหวัดระยอง ให้บริการตรวจและทำเฝือกสบฟันโดยทันตแพทย์เฉพาะทาง พร้อมให้คำปรึกษาด้านการจัดฟันและดูแลสุขภาพช่องปากอย่างมืออาชีพ

คำถามที่พบบ่อย

ใส่เฝือกสบฟันนอนทุกคืนจำเป็นไหม?
แนะนำให้ใส่ทุกคืน โดยเฉพาะในช่วงที่มีอาการกัดฟันบ่อย เพื่อป้องกันฟันสึกและอาการปวดขากรรไกร

ใส่เฝือกสบฟันแล้วพูดหรือหายใจลำบากไหม?
เฝือกที่ทำเฉพาะบุคคลจะพอดีกับช่องปาก ใส่แล้วสามารถหายใจและพูดได้ตามปกติ

เฝือกสบฟันใช้ได้นานแค่ไหน?
โดยทั่วไปใช้ได้ประมาณ 1–2 ปี ขึ้นอยู่กับวัสดุและการดูแล หากเฝือกเริ่มสึกหรือหลวมควรเปลี่ยนใหม่

ใส่เฝือกสบฟันแล้วช่วยให้เลิกกัดฟันได้ไหม?
เฝือกไม่ได้หยุดพฤติกรรมกัดฟันโดยตรง แต่ช่วยลดแรงกดและป้องกันฟันสึกจากการกัดได้ดีมาก

ทำเฝือกสบฟันที่ไหนดี?
ควรทำกับทันตแพทย์เฉพาะทางด้านทันตกรรมทั่วไปหรือขากรรไกร เช่นที่ Beyond Smile Dental Clinic จังหวัดระยอง ซึ่งมีเครื่องมือทันสมัยและทีมหมอผู้เชี่ยวชาญคอยดูแลอย่างใกล้ชิด

อ่านเพิ่มเติม:

• เคลียร์ช่องปากก่อนจัดฟัน สำคัญไหม ต้องเตรียมตัวยังไง
• เลือดออกตามไรฟัน เกิดจากอะไร วิธีดูแลอย่างไรให้เหงือกแข็งแรง