การครอบฟัน

การครอบฟัน (Dental Crown): ทางเลือกเพื่อฟันแข็งแรง สวยงาม และใช้งานได้ยาวนาน การครอบฟัน (Dental Crown) เป็นหนึ่งในวิธีการบูรณะฟันที่สำคัญในงานทันตกรรม โดยการครอบฟันจะช่วยคืนสภาพการใช้งานให้แก่ฟันที่สูญเสียเนื้อฟันไปมาก หรือมีความเสียหายอย่างรุนแรง การครอบฟันยังช่วยเพิ่มความแข็งแรง ความคงทน และความสวยงามให้แก่ฟันแต่ละซี่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจหลักการ เหตุผลในการรักษา ตลอดจนขั้นตอนการครอบฟันอย่างครบถ้วน

การครอบฟันคืออะไร

การครอบฟัน หมายถึง การทำ “ปลอก” หรือ “ครอบ” สวมลงไปบนตัวฟันที่ได้รับการเตรียมพื้นผิวไว้แล้ว ครอบฟันมีหลายชนิด ขึ้นอยู่กับวัสดุที่เลือกใช้ เช่น พอร์ซเลน (เซรามิก), โลหะผสม, เรซิน, หรือการผสมระหว่างโลหะกับพอร์ซเลน

วัตถุประสงค์หลัก ของการครอบฟัน ได้แก่

1. ปกป้องและเสริมความแข็งแรง: กรณีที่ฟันมีรอยแตกร้าว ฟันผุลึก หรือผ่านการรักษารากฟัน ซึ่งทำให้เนื้อฟันเหลือน้อย
2. ปรับปรุงรูปร่างและสีฟัน: กรณีที่ฟันมีสีไม่สวย ฟันสึก หรือมีขนาดที่ไม่สมส่วน
3. ช่วยให้การบดเคี้ยวมีประสิทธิภาพ: เพิ่มความคงทน ลดปัญหาฟันสึกหรือสึกหรอเพิ่มขึ้น

ใครบ้างที่เหมาะสมกับการครอบฟัน

1. ผู้ที่มีฟันแตกหรือบิ่น: ฟันที่แตกอาจมีโอกาสแตกต่อจนไม่สามารถบูรณะได้ หากไม่รีบทำการครอบฟัน
2. ผู้ที่ผ่านการรักษารากฟัน: หลังการรักษารากฟัน โครงสร้างฟันส่วนใหญ่จะเหลือน้อย จึงควรป้องกันด้วยการครอบฟันเพื่อเสริมความแข็งแรง
3. ผู้ที่มีฟันผุขนาดใหญ่: หากรอยผุกินพื้นที่เนื้อฟันเยอะเกินกว่าจะอุดได้ การครอบฟันจะช่วยบูรณะได้ดีกว่า
4. ผู้ที่ต้องการความสวยงาม: หากฟันสีไม่สวย หรือมีรูปร่างผิดปกติ เช่น ฟันสั้น ฟันห่าง การครอบฟันด้วยวัสดุเซรามิกจะช่วยให้ฟันดูเป็นธรรมชาติ

วัสดุที่ใช้ในการครอบฟัน

1. โลหะล้วน (Metal Crown)
   • ทำจากทองหรือโลหะผสม
   • ข้อดี: แข็งแรง ทนทาน ไม่แตกง่าย
   • ข้อเสีย: สีไม่สวยงาม ไม่เหมาะสำหรับฟันหน้าที่ต้องการความสวยงาม
2. พอร์ซเลนผสมโลหะ (Porcelain Fused to Metal – PFM)
   • โครงสร้างด้านในเป็นโลหะ ด้านนอกเคลือบด้วยพอร์ซเลน
   • ข้อดี: แข็งแรงขึ้นจากโลหะภายใน ในขณะเดียวกันก็ได้ความสวยงามใกล้เคียงกับฟันธรรมชาติ
   • ข้อเสีย: อาจมีขอบดำที่เหงือกเมื่อใช้นาน ๆ หรือหากเหงือกร่น
3. เซรามิกล้วน (All Ceramic / Porcelain)
   • เป็นเซรามิกเกรดสูง หรือวัสดุชนิดอื่น เช่น ซิลิโกนออกไซด์ (Zirconia)
   • ข้อดี: สีสวยงามเหมือนฟันธรรมชาติ ไม่มีขอบดำที่เหงือกในอนาคต
   • ข้อเสีย: ราคาอาจสูงกว่า และถ้ารับแรงบดเคี้ยวสูง ๆ ผิดวิธี อาจเกิดการบิ่นหรือแตกได้
4. เรซินหรือคอมโพสิต (Composite Crown)
   • เหมาะกับงานชั่วคราวหรืองานเฉพาะด้าน เนื่องจากอาจมีความทนทานน้อยกว่าโลหะหรือเซรามิก
   • ข้อดี: ราคาประหยัด ติดตั้งง่าย
   • ข้อเสีย: สีอาจเปลี่ยนหรือสึกหรอง่าย

ขั้นตอนการครอบฟัน

1. ตรวจวินิจฉัยและวางแผนรักษา
   • ทันตแพทย์จะตรวจสภาพฟัน ถ่าย X-ray เพื่อประเมินความเสียหายของเนื้อฟัน รากฟัน และกระดูก
   • วางแผนเลือกรูปแบบและวัสดุครอบฟันที่เหมาะสม
2. เตรียมฟัน (Tooth Preparation)
   • กรอเนื้อฟันหรือวัสดุอุดเดิมที่มีการชำรุด เพื่อให้เกิดพื้นที่พอสำหรับใส่ครอบฟัน
   • หากฟันมีโพรงประสาทหรือรากฟันอักเสบ อาจต้องรักษารากฟันให้เรียบร้อยก่อน
3. พิมพ์ปาก (Impression)
   • พิมพ์ปากแบบดิจิทัล (Digital Impression) หรือพิมพ์ปากแบบดั้งเดิมด้วยวัสดุซิลิโคน
   • ส่งข้อมูลไปยังห้องปฏิบัติการทันตกรรม (Dental Lab) เพื่อผลิตครอบฟันให้พอดีกับรูปร่างฟันของผู้ป่วย
4. ใส่ครอบฟันชั่วคราว (Temporary Crown)
   • ระหว่างรอครอบฟันถาวรเสร็จ ทันตแพทย์จะใส่ครอบฟันชั่วคราวเพื่อป้องกันเนื้อฟันและลดอาการเสียว
5. ลองและติดตั้งครอบฟันถาวร (Cementation)
   • เมื่อครอบฟันถาวรเสร็จสมบูรณ์ ทันตแพทย์จะลองใส่ ปรับแต่งและขัดแต่งขอบครอบให้พอดีกับฟันและการสบฟัน
   • ขั้นตอนสุดท้ายคือการยึดครอบฟันติดกับตัวฟันด้วยซีเมนต์ (Dental Cement)

การดูแลหลังการครอบฟัน

1. การทำความสะอาด
   • แปรงฟันวันละ 2 ครั้ง และใช้ไหมขัดฟันเพื่อขจัดคราบอาหารที่ติดตามซอกฟัน
   • แนะนำให้ทำความสะอาดบริเวณรอยต่อระหว่างครอบฟันและเหงือกเป็นพิเศษ
2. ตรวจสุขภาพฟันเป็นประจำ
   • พบแพทย์ทุก 6 เดือนหรือตามคำแนะนำ เพื่อประเมินสภาพครอบฟันและสุขภาพช่องปากโดยรวม
   • หากมีอาการเสียวฟันหรือปวด ควรรีบเข้าพบทันตแพทย์ทันที
3. หลีกเลี่ยงอาหารแข็งหรือเหนียวมาก
   • การกัดของแข็งมาก เช่น น้ำแข็ง หรือกระดูก อาจเพิ่มโอกาสให้ครอบฟันบิ่นหรือแตกได้
   • หากเป็นฟันหน้าที่ครอบด้วยวัสดุเซรามิก ควรระวังการใช้ฟันกัดสิ่งของที่แข็งเกินไป
4. การใช้อุปกรณ์ป้องกัน (ถ้าจำเป็น)
   • หากมีพฤติกรรมบดฟัน (Bruxism) ในเวลากลางคืน ควรพิจารณาใช้อุปกรณ์เสริม (Night Guard) เพื่อป้องกันครอบฟันสึกหรือแตก

คำถามพบบ่อยเกี่ยวกับการครอบฟัน

• การครอบฟันเจ็บไหม?
  การเตรียมฟันอาจมีความรู้สึกเล็กน้อย แต่ทันตแพทย์จะใช้ยาชาเฉพาะที่ ช่วยลดความเจ็บปวดได้อย่างมาก
• ครอบฟันอยู่ได้นานแค่ไหน?
  โดยทั่วไปครอบฟันสามารถอยู่ได้นาน 5-15 ปี หรือมากกว่านั้น ขึ้นอยู่กับวัสดุ พฤติกรรมการดูแล และการบดเคี้ยวของแต่ละคน
• จะมีโอกาสเกิดอาการแพ้วัสดุหรือไม่?
  โอกาสแพ้วัสดุค่อนข้างน้อยมาก โดยเฉพาะวัสดุที่มีคุณภาพสูง เช่น เซรามิก แต่หากมีอาการแพ้เกิดขึ้นจริง ควรเข้าพบทันตแพทย์ทันที

สรุปเกี่ยวกับ การครอบฟัน

การครอบฟันเป็นหนึ่งในทางเลือกยอดนิยมในการบูรณะและเสริมความแข็งแรงให้ฟันที่มีความเสียหายรุนแรง โดยจะช่วยให้ฟันกลับมามีสภาพและรูปร่างที่สมบูรณ์ ลดความเสี่ยงต่อการแตกหักเพิ่ม และยังช่วยเพิ่มความสวยงามได้เป็นอย่างดี การเลือกวัสดุที่เหมาะสม รวมถึงการดูแลหลังการครอบฟันอย่างถูกวิธี จะทำให้การครอบฟันใช้งานได้ยาวนาน และคุ้มค่าในระยะยาว หากคุณกำลังพิจารณาขั้นตอนการครอบฟัน หรือมีปัญหาสุขภาพช่องปากอื่น ๆ ควรปรึกษาทันตแพทย์เพื่อรับคำแนะนำที่ดีที่สุดสำหรับตัวคุณเอง

บริการ ครอบฟัน ระยอง โดย บียอนด์สไมล์ เดนทัล คลินิก